De Nederlandse tuinen staan er vol mee: buxushagen. En laat dat nou het lievelingskostje zijn van de buxusmot, een uit Azië afkomstig beestje dat sinds een jaar of vijf in Nederland woont. In die vijf jaar is de bevolking spectaculair gegroeid, met als gevolg veel bruine afgestorven buxussen. Voor wie nieuwsgierig is naar deze exoot: maak hier kennis met de buxusmot...!

door Tineke Cramer

Sinds enkele jaren hebben we er in Nederland een nieuwe vlindersoort bij: de Buxusmot (Cydalima perspectalis). Zoals de naam al doet vermoeden, houdt deze vlinder van buxus. Niet zoals wij, om de tuin te verfraaien, maar om eitjes op af te zetten zodat zijn nakomelingen meteen aan de maaltijd kunnen beginnen. De rupsen van de buxusmot eten namelijk uitsluitend buxus, het liefst Buxus sempervirens, maar ook van andere buxussoorten zijn ze niet vies.

Uiterlijk

Het is een mooie, ongeveer vier centimeter grote vlinder, zilverwit met een donkere rand. Soms zie je helemaal donkere exemplaren. Door zijn grootte denk je niet snel aan microvlinders, maar toch hoort hij bij de grasmotten (Crambidae), een familie van microvlinders. Hij is afkomstig uit Azië en in 2007 voor het eerst in het westelijk rivierengebied in Nederland gezien. In Noord-Brabant is het inmiddels op veel plaatsen een echte plaag voor tuineigenaren. Veel planten zijn inmiddels gesneuveld. Waarschijnlijk is hij met buxusplanten mee ingevoerd. De Buxusmot verspreidt zich nu langzaam maar zeker over de rest van het land. Ook in andere West-Europese landen is hij actief.

Levenswijze

De vlinder zet eitjes in groepjes af aan de onderkant van de buxusblaadjes. Wanneer de rupsjes uitkomen, schrapen ze eerst de onderkant van het blad af. Als ze groter worden vreten ze het hele blad. De rupsen maken spinsels tussen de takjes, in het begin vaak in het midden van het struikje, zodat ze moeilijk te zien zijn. Ze overwinteren als halfvolgroeide rups, verborgen in een spinsel in de buxus of op de grond. In het vroege voorjaar eten ze verder. De volgroeide rups verpopt in een cocon in een spinsel tussen de takjes, en na ongeveer twee weken komt de vlinder tevoorschijn. Er zijn minimaal twee generaties per jaar in Nederland; wat dat betekent voor de buxus mag duidelijk zijn.

Bestrijding?

Nu volgt natuurlijk voor velen de vraag: wat kun je er aan doen om je buxus te redden? Dat is lastig. In het vroege voorjaar kun je de buxus controleren en rupsen verwijderen, ook takjes met spinsels kun je wegknippen. Je moet wel wekelijks blijven controleren, want er kunnen steeds weer nieuwe eitjes afgezet zijn. De eerste vlinders vliegen al in april en die gaan op zoek naar lekkere verse buxus!