Dier van de maand
Capibara
(Hydrochoerus hydrochaeris)
Als je aan een knaagdier denkt, is dat waarschijnlijk iets kleins zoals een muis. Maar wist je dat het grootse knaagdier ter wereld ruim 70 (!!) kilo weegt? Dat is de capibara. Hij woont in moerassen en langs rivieren, in de bossen en waterrijkgrasland van grote delen van Zuid-Amerika ten oosten van de Andes.
Capibara’s worden soms waterzwijn genoemd vanwege hun grootte, vorm én hun liefde voor zwemmen, maar toch zijn het knaagdieren uit de familie Caviidae, de cavia-achtigen. Ze zijn herbivoren en eten alleen waterplanten, gras, knoppen een zachte boombast. De naam 'capibara' is afgeleid van de lokale taal, en betekent ‘degene die ranke bladeren eet’.
Capibara’s zijn stevige dieren met een tonvormig lichaam, korte poten en een rechthoekige kop met een stompe neus. Hun dikke vacht is geel- tot grijsbruin. Een volwassen dier is 130 cm lang en 60 cm hoog (schouderhoogte).
Capibara’s zijn semi-aquatisch: hun lichaam is aangepast aan het leven in het water, maar ze leven er niet volledig in. Ze hebben zwemvliezen tussen hun tenen, kunnen hun neusgaten afsluiten en hun adem inhouden voor minstens 5 minuten bij het zwemmen onder water. Hun neusgaten, ogen en oren liggen op een lijn aan de bovenzijde van de kop. Knap trucje: ze kunnen ruiken, luisteren en kijken terwijl ze zwemmen, en bijna hun gehele lichaam onder water is.
Zachtaardige sociale dieren van wel 70 kilo
Capibara's zijn zeer sociale, zachtaardige dieren. Ze wonen samen in groepen van 10 tot 20 dieren; twee tot vier mannetjes, vier tot zeven vrouwtjes en hun jongen. Maar in droge seizoenen, wanneer ze allemaal op zoek moeten naar eten en water, kun je groepen van wel 100 capibara's bij elkaar zien!
Grazen doen ze in de vroege ochtend en in de koelte van de avond. Ze gaan het water in als de dag warmer wordt. Slapen en paren doen ze ook in het water: daar zijn ze het veiligst, omdat roofdieren als jaguars en arenden er niet gemakkelijk bij kunnen.
Hoewel capibara’s in het water paren, wordt het jong geboren aan land. Binnen een paar uurtjes kunnen de jonge capibara’s s ook rennen, zwemmen en duiken en voegen ze zich bij hun moeder in het water.
In het museum kan je een capibara zien in de tentoonstelling Leve het leven.