Chimpansee
Chimpansee
Alle levensvormen zijn aan elkaar verwant. Soms moet je miljoenen of miljarden jaren teruggaan in de tijd om een gedeelde voorouder te vinden- en dan nog is er van de verwantschap weinig meer te merken.
Maar met sommige levensvormen is het verwantschap nauwer. Als mensen delen we rond de 96-98% van ons DNA met onze nauwste verwant: de chimpansee (Pan troglodytes). Wij zijn maar 8 miljoen jaren geleden van elkaar afgetakt!
Chimpansees horen bij de familie Homindae, de mensachtigen. Het zijn grote dieren: een volwassen chimpansee wordt 150 cm hoog een weegt 70 kg. Ze zijn dikbehaard en hebben lang zwart haar, behalve op hun gezicht, handen en voeten. Het zijn dagdieren, ze zijn met name ‘s ochtends en aan het begin van de avond actief. In de middaghitte nemen ze graag een schaduwrijk dutje.
Sociaal groepsdier
Je vindt chimpansees in de bossen van Centraal- en West-Afrika, bij de evenaar. Ze hebben een voorkeur voor regenwouden, maar komen ook voor in bossavanne.
Chimpansees zijn heel sociaal en leven in groepen; soms zijn ze maar met z'n vijftienen, maar groepen van honderdvijftig dieren komen ook voor. Elke groep heeft een eigen territorium waar ze leven en op zoek gaan naar eten. Hun dieet bestaat voornamelijk uit vruchten, bladeren en ook insecten. Soms doden ze kleine dieren om te eten. Het eten van andere chimpansees, die bijvoorbeeld zijn gedood bij het verdedigen van het territorium, komt ook sporadisch voor.
"Menselijk"?
Chimpansees zijn in de laatste 60 jaar intensief bestudeerd in het wild, onder andere door Jane Goodall in Tanzania. Daarom weten we zoveel over deze bijzondere dieren. Dat ze intelligent en behendig zijn, bijvoorbeeld. Veel van hun gedrag lijkt op dat van de mens. Ze vormen bijvoorbeeld "bondjes" om machtsposities te claimen binnen de groep. Ook vertonen met name de mannetjes agressief gedrag om hun gelijk te halen. Familiebanden zijn sterk: chimpansees hebben een lange opgroeiperiode en leren veel van hun ouders, broers en zussen. Ze maken en gebruiken eenvoudig gereedschap, zoals stokjes voor het hengelen naar termieten, scherpe takken als speren en stenen om noten te kraken.
Een chimpansee is op 10-jarige leeftijd volwassen. De gemiddelde levensverwachting van een chimpansee die in het wild leeft is daarentegen vrij kort, ongeveer 15 jaar. Maar een chimpansee die 12 jaar bereikt, en dus de gevaren van de jeugd heeft overleefd, heeft een goede kans om de dertig te halen.
Je kunt een chimpansee zien en meer te weten komen over chimpanseeonderzoek in onze tentoonstelling Zoek het zelf uit!.